धर्मेंद्र यांचे निधन: अमर अभिनेता, आयुष्याचा प्रवास आणि भावनिक आठवणी
भारतीय चित्रपटसृष्टी आज शोकात बुडाली आहे. बॉलिवूडचे जेष्ठ अभिनेते, लाखो चाहत्यांच्या मनातील "ही-मॅन" म्हणून ओळखले जाणारे धर्मेंद्र आता या जगात उरले नाहीत. TV चॅनेलवरील LIVE श्रद्धांजली ग्राफिक्समध्ये “अलविदा धर्मपाजी” दिसताच देशभरात दुःखाची लाट उसळली.
धर्मेंद्र — जन्म, बालपण आणि स्वप्नांनी भरलेले दिवस
धर्मेंद्र यांचा जन्म ८ डिसेंबर १९३५ रोजी पंजाबमधील नसराली या गावात झाला. त्यांच्या वडिलांचा व्यवसाय शाळेत शिक्षकाचा होता आणि आई अत्यंत प्रेमळ स्वभावाची होती. साधं, शांत आणि ग्रामीण वातावरणात वाढलेल्या धर्मेंद्र यांनी बालपणापासूनच साधेपणा आपलला.
त्यांच्या घरात सिनेमाचं वेड नव्हतं, पण त्यांच्या मनात मात्र स्वप्नांची दुनिया उभी राहत होती. गावात जेव्हा फिरता पथक चित्रपट दाखवायला येई, तेव्हा धर्मेंद्र तासन्तास एकाग्रतेने पाहायचे. त्यांना कधी वाटलं नाही की एक दिवस ते भारतीय सिनेमाचा ‘ही-मॅन’ बनतील.
याच काळात त्यांनी मोठं स्वप्न पाहिलं—एक दिवस मोठा अभिनेता व्हायचं!
संघर्षाची सुरुवात — मुंबईची पहिली सफर
धर्मेंद्र कुमार देओल हे नाव त्या काळी कोणालाही माहीत नव्हते. वयाच्या 20 व्या वर्षी त्यांनी गाव सोडले आणि मुंबईकडे रुख केले. त्यांच्या हातात नव्हता ना पैसा, ना कोणाचा आधार. पण त्यांच्याकडे होतं ते स्वप्न आणि स्वतःवरचा जबरदस्त विश्वास.
ते सांगायचे की ते मुंबईत पहिल्या काही महिन्यांत कामाच्या शोधात भटकत होते. अनेक दिग्दर्शकांच्या ऑफिसमध्ये जाऊन ऑडिशन्स देत, फोटो सोडत किंवा तासंतास रांगेत उभे राहत. पण यश पटकन कुणालाही मिळत नाही—त्यांनाही मिळालं नाही.
काही दिवस तर उपाशी राहण्याची वेळही आली होती. पण धर्मेंद्र कधीही हार मानले नाहीत. हीच जिद्द त्यांना खऱ्या ‘ही-मॅन’ची ओळख देणारी ठरली.
चित्रपटसृष्टीतील पहिली संधी
1958 मध्ये Filmfare Talent Hunt मध्ये सहभागी झाल्यावर त्यांचे नशीब बदलले. तिथे त्यांची निवड झाली आणि त्यांना पहिली संधी मिळाली निर्माता अर्जुन हिंगोरानी यांच्या माध्यमातून.
‘दिल भी तेरा हम भी तेरे’ (1960) हा त्यांचा पहिला चित्रपट. हा चित्रपट मोठा हिट नव्हता तरी धर्मेंद्र यांची व्यक्तिमत्त्वाची चमक पाहून लोकांना जाणवलं—हा मुलगा काहीतरी मोठं करणार!
धर्मेंद्र यांची कारकीर्द — हिंदी सिनेमातील सुवर्णयुगाचा आधारस्तंभ
1960 चा कालखंड हा हिंदी सिनेमाच्या बदलत्या युगाचा काळ होता. रोमँस, अॅक्शन, कॉमेडी, कुटुंब कथा — अशा प्रत्येक प्रकारात धर्मेंद्र यांनी स्वतःची खास जागा निर्माण केली. त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वात दोन गोष्टी विशेष दिसतात — साधेपणा आणि Gentleman स्वभाव.
1960 ते 1980 हा काळ धर्मेंद्र यांच्या करिअरचा सुवर्ण काळ मानला जातो. या 20 वर्षांत त्यांनी इतकी सुपरहिट चित्रपट दिले की आजही ते भारतीय सिनेमाच्या सर्वात मोठ्या सुपरस्टार्समध्ये गणले जातात.
सुपरहिट चित्रपट — जे धर्मेंद्र यांना ‘ही-मॅन’ बनवून गेले
धर्मेंद्र यांचे चाहत्यांकडे त्यांच्या अविस्मरणीय चित्रपटांची अखंड यादी आहे, पण काही चित्रपटांनी तर त्यांना अमरत्व दिले. त्यापैकी काही प्रमुख चित्रपट:
- शोले (1975) – वीरूची भूमिका म्हणजे धर्मेंद्र यांची ओळख बनली. “बसंती, इन कुत्तों के सामने मत नाचना” हा डायलॉग आजही अमर आहे.
- चुपके चुपके (1975) – हा चित्रपट धर्मेंद्र यांच्या विनोदी टायमिंगमुळे आजही सर्वाधिक आवडला जातो.
- सीता और गीता (1972)
- अनुपमा (1966)
- मुझसे दोस्ती करोगे – त्यांच्या कारकिर्दीच्या उत्तरार्धातील प्रिय चित्रपट.
- प्रतिज्ञा
- जुगनू
- कटी पतंग
90 च्या दशकातही ते प्रमुख भूमिकांमध्ये चमकत राहिले. लोक त्यांना अॅक्शन, रोमॅन्स आणि इमोशनल भूमिकांमध्ये तितक्याच ताकदीने पाहायचे.
रोमॅंटिक हीरो म्हणून प्रसिद्धी
धर्मेंद्र फक्त अॅक्शन हीरो नव्हते; ते भारतीय सिनेमातले सर्वात आकर्षक रोमॅंटिक हीरो म्हणूनही ओळखले जात. त्यांच्या डोळ्यातील भावना, संवादाचा टोन आणि सहज अभिनयामुळे अनेक रोमॅंटिक चित्रपट सुपरहिट झाले.
त्यांच्या स्मितहास्याने तर एक काळमध्ये लाखो तरुणींची मने जिंकली होती.
ही-मॅन व्हायची कहाणी
धर्मेंद्र यांनी कधीही “मी फिटनेस फॉलो करतो” अशा गोष्टींचे मार्केटिंग केले नाही. पण त्यांच्या अ‍ॅथलेटिक शरीरयष्टीमुळे आणि अॅक्शन सीनमधील दमदार उपस्थितीमुळे त्यांना चाहत्यांनीच “ही-मॅन ऑफ बॉलिवूड” ही पदवी दिली.
त्यांनी कोणत्याही डुप्लिकेटशिवाय स्वतः अॅक्शन सीन केले. उंचावरून उडी मारणे, गाड्यांच्या पाठलागाच्या सीन — धर्मेंद्र हे त्यांचे स्वतःचे सिग्नेचर होते.
धर्मेंद्र — कुटुंब, नाती आणि भावनिक बंध
धर्मेंद्र यांच्या आयुष्यात कुटुंबाला खूप महत्त्व होते. ते मुलांसाठी, नातवंडांसाठी आणि संपूर्ण कुटुंबासाठी आधारस्तंभ होते.
त्यांचे मुलगे सनी देओल आणि बॉबी देओल हे दोघेही सुपरस्टार झाले. मुलगी ईशा देओल आणि अहाना देओल यांनीही चांगले काम केले.
धर्मेंद्र नेहमी म्हणायचे — “कुटुंब हेच माझे खरे बळ आहे.”
त्यांच्या निधनाची बातमी समजताच संपूर्ण देओल कुटुंब धावून रुग्णालयात पोचल्याचे TV चॅनेलवर दर्शवले जात होते.
हेमामालिनी आणि धर्मेंद्र — भारतीय सिनेमातील सर्वात सुंदर प्रेमकहाणी
धर्मेंद्र आणि हेमामालिनी यांच्या प्रेमकथेला ‘बॉलिवूडची सर्वात सुंदर प्रेमकहाणी’ म्हटले जाते. दोघांनी एकत्र अनेक सुपरहिट चित्रपट केले.
दोघांचे व्यक्तिमत्त्व, दोघांचा साधेपणा आणि एकमेकांप्रती आदर दिसत असे. त्यांचे एकमेकांवरील प्रेम आजही लोकांच्या हृदयात जिवंत आहे.
हेमा मालिनी यांनी अनेक वेळा सांगितले आहे — “धर्मेंद्र हे माझ्या आयुष्यातील सर्वात मजबूत आधार होते.”
राजकारणातील प्रवास — सभागृहातील संस्कारी नेता
धर्मेंद्र यांनी काही वर्षे राजनीति देखील केली. ते 2004 मध्ये भाजपच्या तिकिटावरून राजस्थानच्या बीकानेर मतदारसंघातून खासदार म्हणून निवडून आले.
राजकारणात ते फार काळ सक्रिय नसले तरी त्यांच्या साधेपणामुळे आणि नम्रतेमुळे त्यांना लोक खूप प्रेम करायचे.
त्यांचा सभागृहातील विनोदी स्वभाव अजूनही आठवला जातो.
धर्मेंद्र यांच्या निधनाची बातमी कशी पसरली?
आज सकाळी 10च्या सुमारास ABP माझा वर LIVE स्क्रोल दिसला — “अलविदा धर्मपाजी”. हा स्क्रोल काही सेकंदांनी श्रद्धांजलीच्या visuals मध्ये बदलला.
त्या Visuals मध्ये हे दिसत होते:
- काळा-पांढरा फ्रेम
- धर्मेंद्र यांचे छायाचित्र
- “Alvida Dharm Paaji” शिर्षक
- अंत्यसंस्काराचे दृश्य
- LIVE चिन्ह
हे दृश्य म्हणजे TV स्तरावर मृत्यूची पुष्टी. अनेक वेळा वेबसाईट्सवर अपडेट यायला 1–2 तास उशीर होतो, पण TV सर्वोत्तम प्राथमिक माध्यम असते.
धर्मेंद्र यांचे अंतिम शब्द आणि शेवटचे दिवस
गेल्या काही महिन्यांपासून धर्मेंद्र यांच्या तब्येतीची स्थिती चांगली नसल्याचे कुटुंबाने अधूनमधून सांगितले होते. वयोमानानुसार त्यांची हालचाल थोडी मंदावली होती पण मन मात्र तेवढेच उत्साही होते.
त्यांच्या शेवटच्या दिवसांत ते कुटुंबासोबत जास्त वेळ घालवत होते. ते नातवंडांशी बोलायचे, हेमामालिनींचे हाथ धरून बागेत फेरी मारायचे. त्यांच्या आसपासचा प्रत्येक क्षण शांत आणि प्रेमळ होता.
आज TV वर अचानक श्रद्धांजली दिसली तेव्हा भारतासाठी हा एक मोठा धक्का होता.
सोशल मीडियावर शोकसंदेशांचा वर्षाव
धर्मेंद्र हे केवळ अभिनेता नव्हते; ते लोकांच्या प्रेमाचा अनुभव घेणारे मनमिळावू व्यक्तीमत्त्व होते. त्यांच्या जाण्यानंतर काही मिनिटांतच सोशल मीडियावर 'RIP Dharmendra' ट्रेंड सुरू झाला.
सनी देओल, बॉबी देओल, हेमामालिनी, अमिताभ बच्चन, शाहरुख खान, सलमान, रणवीर, अक्षय — सर्व अभिनेत्यांनी त्यांना श्रद्धांजली अर्पण केली.
अनेकांनी लिहिले — “आपण केवळ एक स्टार गमावला नाही, आपण भारतीय सिनेमाचा आधारस्तंभ गमावला आहे.”
लोकांच्या भावना: धर्मेंद्र हे फक्त अभिनेता नव्हते… एक भावना होते
भारताच्या प्रत्येक घरात धर्मेंद्र यांची आठवण आहे. कधी वीरू म्हणून, कधी प्रेमी म्हणून, कधी कुटुंबवत्सल पिता म्हणून, तर कधी विनोदी नायक म्हणून.
त्यांचे संवाद, त्यांचे स्मितहास्य, त्यांचा नैसर्गिक अभिनय — हे सर्व भारतीय सांस्कृतिक इतिहासाचा भाग बनले.
त्यांच्या निधनाने पिढ्या-पिढ्यांवर परिणाम झाला आहे.
धर्मेंद्र यांनी मिळवलेले प्रमुख पुरस्कार (Awards & Achievements)
- पद्म भूषण पुरस्कार – भारत सरकारकडून भारतीय सिनेमातील योगदानासाठी.
- Filmfare Lifetime Achievement Award
- National Film Awards – Recognition
- IIFA Lifetime Achievement
- राज्य सरकारांचे विशेष सन्मान
- फिल्म इंडस्ट्रीतील 60+ वर्षांचे योगदान
धर्मेंद्र हे असे कलाकार होते, ज्यांनी स्टारडमपेक्षा चाहत्यांशी असलेले प्रेम आणि व्यवहारधर्माला जास्त महत्त्व दिले. त्यांच्या या साधेपणामुळेच संपूर्ण देश आज त्यांच्या आठवणीत अश्रू ढाळत आहे.
धर्मेंद्र यांच्या मृत्यूनंतर आलेल्या प्रमुख प्रतिक्रिया
धर्मेंद्र यांच्या निधनाची अधिकृत घोषणा होताच संपूर्ण बॉलिवूड, पॉलिटिकल जगत आणि त्यांच्या करोडो चाहत्यांकडून दुःख व्यक्त करण्यात आले. सोशल मीडियावर #RIPDharmendra काही वेळातच ट्रेंड झाला.
अमिताभ बच्चन यांची प्रतिक्रिया
अमिताभ बच्चन यांनी पोस्ट करून लिहिले –
“एक युग संपलं… माझा भाऊ, माझा मित्र, माझा साथी… धर्म जी, तुम्ही सदैव आमच्या हृदयात राहाल.”
सनी देओल यांची प्रतिक्रिया
सनी देओल यांनी अश्रूंनी भरलेल्या पोस्टमध्ये लिहिले – “पापा… मी तुम्हाला कधीही विसरणार नाही.”
बॉबी देओल यांची प्रतिक्रिया
“आज आमचं जग थांबलं…”
धर्मेंद्र: सदैव लक्षात राहतील अशा गोष्टी
- त्यांचा साधा स्वभाव
- कधीही न बदललेली व्यक्तिमत्त्वाची simplicity
- इतर कलाकारांना प्रोत्साहन देण्याची त्यांची शैली
- चाहत्यांप्रती असलेलं प्रचंड प्रेम
- कठोर परिश्रम आणि discipline
धर्मेंद्र यांच्या मृत्यूनंतर अंतिम संस्काराची माहिती
अंतिम संस्कार मुंबईतील विले पार्ले स्मशानभूमी येथे करण्यात येणार असल्याची प्राथमिक माहिती मिळाली आहे. देओल कुटुंबाकडून तयारी सुरू आहे.
भारी पोलिस बंदोबस्त तैनात करण्यात आला आहे, कारण मोठ्या प्रमाणात चाहते, मीडिया आणि बॉलिवूड स्टार्स येण्याची शक्यता आहे.
धर्मेंद्र यांच्या चाहत्यांची भावनिक प्रतिक्रिया
देशभरात लाखो चाहते मंदिरात, गुरुद्वाऱ्यात, मशिदीत प्रार्थना करताना दिसले. अनेक ठिकाणी पोस्टरवर माल्यार्पण करत त्यांना श्रद्धांजली वाहण्यात आली.
धर्मेंद्र यांच्या मृत्यूमुळे भारतीय सिनेमात काय रिकामं झालं?
धर्मेंद्र यांच्या जाण्याने भारतीय सिनेमा एका golden era चा शेवट झाल्यासारखा वाटत आहे. त्यांच्यासारखा सुसंस्कृत, जमीनीवर राहणारा, mass आणि class दोन्हीला appeal करणारा कलाकार पुन्हा होणे कठीण आहे.
धर्मेंद्र यांच्या आठवणीत – काही Golden Dialogues
- “कुत्ते, कमिने… मैं तेरा खून पी जाऊंगा!”
- “चड्डी पहन के फूल खिला है…”
- “Basanti, in kutto ke saamne mat nachna.”
- “यमला पगला दीवाना…”
धर्मेंद्र यांच्यावर तयार केले जाणारे पुस्तके आणि बायोपिक?
आता त्यांच्या जीवनावर आधारित बायोपिक किंवा वेब सीरीज बनण्याची शक्यता अधिक आहे. देओल कुटुंब यावर निर्णय घेईल अशी अपेक्षा आहे.
धर्मेंद्र बद्दल काही अनोळखी तथ्ये
- त्यांनी करियरच्या सुरुवातीला फक्त ₹51 पगारावर काम केले.
- त्यांनी आयुष्यभर कधीही वाद टाळले.
- सेटवर सर्वांना “भाई” म्हणून संबोधत.
- त्यांनी 300+ चित्रपटांमध्ये काम केले.
- त्यांचा आवडता छंद – शेतात वेळ घालवणे.
धर्मेंद्र यांच्या शेवटच्या इच्छा (Reports नुसार)
त्यांनी अनेकदा सांगितले होते की त्यांना साधेपणाने अंतिम संस्कार व्हावेत आणि त्यांचे शेत जपले जावे.
FAQ – धर्मेंद्र यांच्या निधनाबद्दल वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
धर्मेंद्र यांचे निधन कधी झाले?
24 नोव्हेंबर 2025 रोजी.
धर्मेंद्र यांच्या मृत्यूस कारण काय?
ते अनेक दिवसापासून आजारी होते ते गेले काही दिवस दवाखान्यात होते.त्याची स्थिती सुधारली होती.त्यामुळे त्यांना घरी सोडले होते आणि घरीच उपचार होत होते. ते आजारी असल्यामुळे कारणामुळे मृत्यू झाला.
अंतिम संस्कार कुठे होतील?
मुंबई येथे.
धर्मेंद्र यांचे वय किती होते?
८९ वर्षे.
Conclusion – एक युग समाप्त
धर्मेंद्र यांचं निधन म्हणजे भारतीय सिनेमासाठी एक मोठी पोकळी आहे. त्यांच्या अभिनयाची खोली, त्यांचा संयमी स्वभाव, चाहत्यांप्रती असलेलं प्रेम — हे सर्व त्यांना सदैव जिवंत ठेवतील.
त्यांची आठवण प्रत्येक सिनेमात, प्रत्येक गाण्यात आणि प्रत्येक चाहत्याच्या मनात कायम राहील.
Join WhatsApp Group
टिप्पण्या
टिप्पणी पोस्ट करा